Meltem Güneş – Emine Erdoğan’ın öncülük ettiği, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın koordinesinde yürütülen “Sıfır Atık” hareketi sürdürülebilir bir dünya gayesiyle kaynakların daha verimli kullanılması ve israfın önlenmesi için rehber olmaya devam ediyor.
Ortak meskenimiz dünya
Sıfır Atık, Türkiye sonlarını aşarak global bir etraf hareketine dönüştü. BM tarafından 2022 yılında, 30 Mart “Uluslararası Sıfır Atık Günü” ilan edildi. Bu yıl 30 Mart Sıfır Atık Günü “Yeterince Var” sloganı ile farkındalık yaratacak.
Hedef yüzde 60 geri kazanım
Sıfır Atık ile etraf, su, güç başta olmak üzere pek çok alanda tasarruf sağlanırken, iktisada de kıymetli katkılar yapıldı. Etraf Bakanlığı’nın bilgilerine nazaran, 205 bin binada Sıfır Atık İdare Sistemi’ne geçildi. 2017’de yüzde 13 olan geri kazanım oranı 2024’te yüzde 36,08’e çıkarıldı. Türkiye 2035 yılında geri kazanım oranını yüzde 60’a çıkarmayı hedefliyor. Bu gayeyle 25 milyon şahsa eğitim verildi.
Suda 1,7 trilyon litre tasarruf
Sıfır Atık hareketiyle 32,5 milyon ton kağıt-karton, 9,1 milyon ton plastik, 3,1 milyon ton cam, 6,4 milyon ton metal, 23,4 milyon ton organik ve öbür geri dönüştürülebilir olmak üzere toplam 74,5 milyon ton atık geri kazanıldı. Sudan 1,7 trilyon litre tasarrufla, İstanbul’un 7 yıllık su tüketimine eş paha elde edildi.
Sıfır Atık ile petrolden de 54,6 milyar litre tasarruf sağlanırken böylelikle Türkiye’deki tüm araçların yıllık yakıt tüketimi kadar kazanım elde edildi. Geri dönüşüm sayesinde 227,3 milyar kilovat saat güç tasarrufuyla 40 milyon hanenin 1 yıllık elektrik muhtaçlığına eş kıymet kazanım elde edildi. Geri dönüşümle iktisada 256 milyar TL’lik katkı sağlanırken bu sayının 500’den fazla okul inşa edilebilecek kaynağa karşılık geldiği belirtildi.
Milyonlarca ağaç kurtarıldı
Sıfır Atık 552,7 milyon ağacın kesilmesini de önledi. Sayının Amazon Ormanları’nda yaklaşık 10 bin kilometrekarelik bir alana eş kıymet olduğu tabir edildi. 150 milyon ton karbondioksit salımı önlenerek yaklaşık 30 milyon aracın yıllık karbon salımına eş bedel kazanım sağlandı. 284 milyon metreküp atık depolama alanı tasarrufuyla da yaklaşık 40 bin futbol alanı büyüklüğünde bir alan kazanıldı.
Emine Erdoğan, BM’de Yankılar Sergisi’ni açtı
Uluslararası Sıfır Atık Günü özel aktiflikleri için New York’ta bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi ve BM Sıfır Atık Yüksek Düzeyli Şahsiyetler Danışma Kurulu Lideri Emine Erdoğan, Şule Yüksel Şenler ile Malcolm X’in hak ve özgürlük gayretlerine ışık tutan Yankılar Sergisi’nin açılışını yaptı. Açılış programının konuşmacıları ortasında Erdoğan’ın yanı sıra BM Medeniyetler İttifakı Yüksek Temsilcisi Miguel Angel Moratinos ve Malcolm X Memorial Foundation Başkanı Malcolm X’in kızı Shabazz da yer aldı.
Konuşmasında “Bu iki büyük şahsiyetin, Malcolm X’in doğum gününün 100. sene-i devriyesinde, bir ortaya gelmesinden, büyük bir memnunluk duyuyorum” diyen Emine Erdoğan, Şenler’in uğraşının, “ötekileştirmenin, ağır toplumsal maliyetini anlamak açısından” vakitsiz bir referans noktası olduğunu, çok taraflı kişiliğiyle bir Müslümanın nasıl entelektüel olabildiğini gösterdiğini, bir jenerasyonu tekrar inşa ettiğini söyledi. Malcolm X’in örnekliğinin ise, insanlığın içine düştüğü üstünlük tuzaklarını bozmada yol gösterici olduğunu belirten Erdoğan, “O, bir ırkın onuru için savaşmış ve yüreğin doruklarında kanat çırpmış, müstesna bir ruhtur. Meşhur bir kelamında dediği üzere, ‘bütün uyuyanları uyandırmaya, tek bir uyanık kâfi.’ Hakikaten de devrinin ve sonraki kaç kuşağın uyanışına, vesile olmuştur. Dik duruşu, açık sözlülüğü ve fikirleri, inanıyorum ki ebediyen yol gösterici olacaktır” diye konuştu.
Şenler ve Malcolm X üzere şahsiyetlerin cüret ve liderliğine bugün hiç olmadığı kadar gereksinim duyulduğunu lisana getiren Erdoğan, “Filistin, insanlığın önünde, kaybedilmiş bir imtihan olarak duruyor” sözlerini kullandı.
Sergiye ait toplumsal medya hesabından da paylaşımlarda bulunan Emine Erdoğan “Şule Yüksel Şenler’in ve Malcolm X’in davası, yalnızca bir periyoda değil, insanlığın vicdanına miras bırakılmış hakikat daveti. Dilerim ki bu davetin yankıları gelecek kuşaklara ilham, azimli her yüreğe güç, her sese yürek olur” dedi. ● ANKARA Milliyet
Sıfır Atık “Mavi”
Plastik poşet, şişe, balık ağları, sigara izmaritleri üzere deniz çöpleriyle çaba kapsamında 2019 yılında Sıfır Atık Mavi hareketi devreye alındı. Bu çerçevede denizlerden 5 yılda 20 bin 500 kamyonu doldurabilecek kapasitedeki 245 bin ton çöp toplandı. Gayretin daha kapsamlı hale gelmesi için 1 Ocak 2025 yılı prestijiyle “İkinci 5 Yıllık Deniz Çöpleri Vilayet Aksiyon Planları” yürürlüğe girdi.
Depozito İdare Sistemi
Sıfır Atık hareketinin yeni bir evresi da Depozito İdare Sistemi. Bu kapsamda “Depozitosu Olan Ambalajlar” (DOA) logosu olan plastik ve cam şişeler ile alüminyum ambalajlar DOA İade Makineleri’ne bırakılıyor. Pilot vilayet olarak Sakarya’da pilot ilçe olarak da Ankara’nın Kızılcahaman ilçesinde başlayan sistem, haziran sonuna kadar 7 bölgede; Samsun, Erzurum, Gaziantep, Mersin, Konya, İzmir vilayetlerinde oluşturulacak. Yıl sonuna kadar da ülke geneline yaygınlaştırılması planlanıyor. Sistem, başta marketler, AVM’ler, otel ve restoranlar olmak üzere tüketicilerin ambalajlarını çarçabuk iade edecekleri noktalarda oluşturulacak. Yılda 520 milyon euroluk çıkar elde edilmesi hedefleniyor.
