İstanbul’daki son sarsıntıların akabinde toplanma alanlarının, parkların ve kamusal alanların kıymetinin bir kere daha ortaya çıktığını anlatan Kaç, sarsıntı öncesi ve sonrasıyla ilgili tekliflerini AA muhabirine anlattı.
Mimar Kaç, Japonların zelzeleyle iç içe yaşamayı öğrendiğini ve alınacak önlemler konusunda önemli basamak kaydettiğini belirtti.
Deprem öncesi kadar sonrasını planlamanın da değerli olduğuna dikkati çeken Kaç, “Önceden hazırlık yapmak kaide. Mesela beşerler zelzele sonrasında açık alana gidip vakit geçirdi. Çok şükür yıkıcı bir zelzele olmadı lakin yıkıcı bir sarsıntı olduğunu tahayyül edelim. Şayet yıkıcı bir zelzele olsaydı beşerler orada bir müddet kalmak zorunda kalacaktı.” diye konuştu.
Mimar Kaç, Japonya’da bu alanda yapılan çalışmaların Türkiye için örnek olabileceğini kaydetti.
Özellikle parklarla ilgili makul standartların zarurî olması gerektiğini söyleyen Kaç, şöyle devam etti:
“Japonya’da standart olarak parklara kimi işlevler katarak ‘afet parkları’ dedikleri yerler oluşturmuşlar. Tokyo’da 50’den fazla afet parkı var. Mesela afet tuvaletleri taşınabilir, süratli bir biçimde kuruluyor. Afet çarkları olabilir. Afet bankaları olabilir. Su tankları çabucak devreye giriyor. Elektrik gereksinimi birtakım sistemlerle karşılanabiliyor. Bağlantı de çok kıymetlidir. 23 Nisan’da İstanbul’da olan sarsıntıda insanlarımız da fark etmiştir ki, telefonlar çalışmıyordu. Bu noktalarda afet parkları üzere kalıcı tahliller üretmek hayati ehemmiyet taşıyor.”
Japonya’da sarsıntıya karşı hazırlığın siyasetin ve iktisadın en kıymetli alanlarından biri olduğunu lisana getiren Kaç, insanları bilinçlendirmenin ehemmiyetine vurgu yaptı.
Kaç, kendisinin de bu alanda mimari çalışmalar yaptığını belirterek, şunları aktardı:
“Ben 2019’da Tokyo’nun batısında bulunan bir okulu tasarlamıştım. Hachioji Belediyesine ilişkin bir okul. Burası standart bir okuldu. Lakin belediye ile görüşmeler yaparken afet ile alakalı birçok husus gündeme geldi. Afet anında insanların okul bahçesinde toplanıp temel muhtaçlıklarını giderebileceği işlevler kattık. Afet tuvaletleri yaptık. Spor salonlarını afet anında mümkün mertebe korunaklı bir hale getirdik. Spor salonunun içine afet depoları yaptık. O depolara taşınabilir yorgan, battaniye yahut suramı kolaylıkla yapılabilecek, insanların orada kalmalarını sağlayan birçok materyal ekledik.”
DEPREMDE “3 KURALI” BAZ ALINARAK ÇALIŞILABİLİR
Mimar Kaç, sarsıntıyla ilgili çalışmalarda “3 kuralı” denilen bir kavramın taraf gösterici olabileceğini söyleyerek, “3 dakika, 3 saat ve 3 gün kuralından oluşan 3 kuralı kıymetli. 3 dakika içinde beşerler yaşıyor mu? 3 saat içinde ailesi yaşıyor mu, yaşamıyor mu? 3 gün içinde dışarıdan rastgele bir yardım almadan bulunduğu yerde hayatını idame ettirebilir mi? Bunlar çok kıymetli.” diye konuştu.
Olası büyük İstanbul sarsıntısı sonrası için bu prensibe nazaran hazırlık yapılması gerektiğini belirten Kaç, şunları kaydetti:
“Her vatandaş, bulunduğu bölgede 5-10 dakika yürüme uzaklığında gidebileceği alanları evvelce tahminen belirleyebilir. Başında farklı bir simülasyon yapabilir. ‘Deprem oldu. Bulunduğum bina yıkılmadı. Dışarı çıktım. Bu parka gittim. Bu parkta 3 gün boyunca yaşamam gerekiyor.’ üzere. Ayrıyeten afet öncesinde boş alanlarla ilgili birtakım planlamalar yapılabilir. Altyapı, su, elektrik, yeme-içme, tahminen barınma… Bu şekil işlevler bu açık alanlara kazandırılırsa, afet sonrasında insanların kullanabileceği bir alan oluşturulabilir diye düşünüyorum. Tıpkı biçimde afet parkları da oluşturulmalı.”