Bakanlıktan edinilen bilgilere nazaran 2021 yılından itibaren artan enflasyonla birlikte mali tabloların bu tesirlerden arındırılması için 2023 yılında verilen kararla, 2024 yılından itibaren enflasyon muhasebesinin yine uygulanmasına başlandı.
Enflasyon muhasebesi, yüksek enflasyon devirlerinde mali tabloların gerçeğe uygun sunulmasını sağlamak maksadıyla varlık, yükümlülük, gelir ve sarfiyatların enflasyon tesirlerine nazaran düzeltilmesini içeren bir muhasebe uygulaması niteliği taşıyor. Vergi Usul Kanunu kararlarına nazaran, uygulamada düzeltme sonucunda birtakım mükellefler için vergi ödeme mecburiliği doğabiliyor.
Bu konuda, Vergi Denetim Kurulu Başkanlığına (VDK) yansıyan adapsız ve yanılgılı uygulamalara yönelik kontrol süreçleri başlatıldı. Kontrollerin, enflasyon muhasebesini gerçek uygulamayan yahut istismar eden mükelleflere yönelik olduğu bildirildi.
İZAHI KABUL EDİLMEYENLER İNCELEMEYE SEVK EDİLDİ
Bu kapsamda, VDK Risk Tahlil Merkezinin çalışmaları doğrultusunda kusurlu süreç yaptığı bedellendirilen mükellefler, uyguladıkları enflasyon düzeltmelerine yönelik tespitleri açıklamak üzere izaha davet edildi. İzah komitelerinde yürütülen çalışmalar sonucunda, yanlışlı yahut yanlış uygulamada bulunduklarını kabul eden mükellefler yeni beyanname verdi. Bu beyannamelerle bir arada enflasyon muhasebesi uygulamasında artırılan matrah, 13,5 milyar liraya yaklaştı. Bu süreçte izahları kabul görmeyen mükellefler ise incelemeye sevk edildi.
Enflasyon muhasebesine yönelik yürütülen birinci kontrol çalışmasında yanılgılı süreçler yapıldığını tespit eden VDK, araştırmasını genişletti. Konsey, farklı ölçeklerdeki mükellefleri hedefleyen ikinci kontrol çalışması başlattı. Kontroller sonucunda, artırılması beklenen matrah farkının yaklaşık 67 milyar lira olduğu hesaplandı. Bu kontrol sürecinde de yeniden tespit edilen mükellefler, izaha davet edilecek.
Böylece, kontrol sürecinde bugüne kadar tespit edilen matrah farkı, 80 milyar lirayı aştı. Bu meblağın, kontroller sonucunda daha da artması bekleniyor. Enflasyon muhasebesini yanlışsız uygulamayan ve istismar eden mükellefler incelemeye de alınacak.
“MÜKELLEF HAKLARI İÇİN DE ÖNEMLİ”
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bu kontrollerin hedefinin vergi toplamak değil, enflasyon düzeltmesinin yoluna uygun uygulanmasını sağlamak olduğunu belirterek, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Enflasyonla uğraşta kararlılıkla yürüttüğümüz program sayesinde, dezenflasyon sürecine girmiş bulunuyoruz. Mali tabloların enflasyonun tesirlerinden arındırılarak, mükelleflerin gerçek mali durumunu yansıtması gerekiyor. Mükelleflerimizin beyannamelerini sunmadan enflasyon düzeltmesini yanlışsız yapması, ileride cezalı süreçle karşılaşmamaları bakımından değer taşıyor. Bu uygulama, hem vergi sistemimizin sağlıklı işlemesi hem de mükellef haklarının korunması açısından kıymetli.”
“DEZENFLASYON SÜRECİNDEKİ MUVAFFAKİYETLE DÜZELTME GEREKSİNİMİ ORTADAN KALKACAK”
Mali dataların sağlıklı sunulmasının, hem işletmelerin kendisi hem de kamu maliyesi açısından şeffaf ve emniyetli taban oluşturacağına işaret eden Şimşek, “Dezenflasyon sürecindeki muvaffakiyetle, bu cins bir düzeltme gereksinimi ortadan kalkacaktır.” tabirini kullandı.
