Türkiye’de sarsıntıya karşı alınabilecek finansal tedbirlerden biri Doğal Afet Sigortaları Kurumu’nun (DASK) Zarurî Sarsıntı Sigortası. DASK’ın bilgilerine bakıldığında, Türkiye’deki 20 milyon 32 bin konutun 11 milyon 272 bin 952’si sigortalı. Bu sayıya nazaran Türkiye genelinin sigortalılık oranı yüzde 56.3. Bölge bazında bakıldığında yüzde 63.6 sigortalılık oranı ile Marmara bölgesi birinci sırada yer alırken, Marmara’yı yüzde 60.7 ile Doğu Anadolu, yüzde 56.2 ile Ege, yüzde 55.3 ile Akdeniz takip ediyor. Güneydoğu Anadolu’nun sigortalılık oranı yüzde 52.8, İç Anadolu’nun yüzde 49.7, Karadeniz’in ise 44.7.

13 SORUDA SARSINTI SİGORTASI

1-) Hangi binalar Zarurî Sarsıntı Sigortası teminatı kapsamında?

Zorunlu Zelzele Sigortası genel manasıyla, belediye hudutları içinde kalan taşınmazlara yönelik olarak geliştirilmiş bir sigorta sistemi. Tapuya kayıtlı ve özel mülkiyete tâbi taşınmazlar üzerinde mesken olarak inşa edilmiş binalar, bu binaların içinde yer alan ve ticarethane, ofis ve gibisi emellerle kullanılan bağımsız kısımlar (market, bakkal, kuaför, avukatlık ofisleri gibi) kapsama giriyor.

2-) Sigorta nasıl yaptırılır?

Tüm sigorta şirketleri, acenteleri ve banka şubeleri Zarurî Sarsıntı Sigortası poliçesi düzenliyor.

3-) Poliçe için hangi bilgiler gerekli?

Sigorta poliçesi, sigorta ettirenin taşınmaza ait beyanına nazaran yapılıyor. Mümkün bir zelzelede, hasar bedelinin, poliçe sonları dahilinde tam olarak alınması için taşınmazın brüt yüzölçümü, yapı tipi, adresi, hasar durumu ve binaya ilişkin konuların yanlışsız beyan edilmesi gerekiyor.

4-) Prim meblağı ve teminat nasıl hesaplanıyor?

Sigorta bedelinin tespitinde, taşınmazın yapı stili için Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nca yayımlanan “Zorunlu Sarsıntı Sigortası Tarife ve Talimatı”nda belirlenen metrekare bedeli ile tıpkı taşınmazın brüt yüz ölçümünün (veya yaklaşık yüz ölçümünün) çarpılması sonucu bulunan meblağ temel alınıyor. Tarifede 7 risk kümesi ve 2 farklı yapı şekline nazaran belirlenmiş 14 tarife fiyatı var. Teminat fiyatı, tarife fiyatı ile çarpıldığında prim meblağı da hesaplanmış oluyor.

5-) Teminat meblağı ne kadar?

2025’te yapılan güncelleme ile bir mesken için verilecek azami teminat fiyatı 1 milyon 704 bin 162 TL. Sigorta bedeli hesabına temel metrekare bedeli betonarme konutlar için 8 bin 39 TL, öteki konutlar için 5 bin 359 TL olarak uygulanıyor. Birinci kümeden yedinci kümeye taban primler sırasıyla 1.441 TL, 1.283 TL, 1.092 TL, 1.024 TL, 765 TL, 546 TL ve 371 TL’den az olmayacak biçimde revize edildi. Daha fazla teminat almak isteyen-lerin DASK’ın sorumlu olduğu fiyat olan mecburî sigorta teminatı üzerine sigorta şirketlerinden ihtiyari sigorta yaptırabilmeleri mümkün.

6-) Kusurlu bilgi olursa ne olur?

Sigortalı gerçeğe alışılmamış beyanı sebebiyle mağduriyet yaşayabilir. Eksik metrekare bilgisine örnek verilecek olursa;  100 metrekare olan bir konut için 1.400 TL prim ödeyerek 600 bin TL teminat almışsanız hasar olduğunda size bu meblağ yüzde 2 muafiyet düşülerek 588 bin TL olarak ödeniyor. 100 metrekare olan konutu 50 metrekare olarak gösterip poliçe kesilirse 700 TL prim ödeyerek yalnızca 300 bin TL teminat alınır ve hasar sonrasında yüzde 2 muafiyet düşülerek 294 bin TL olarak ödenir. Sonuç olarak sigortalı poliçeyi yaptırırken 700 TL az prim öder lakin hasar anında 294 bin TL ziyana girmiş olur.

7-) Kiracılar yaptırabilir mi?

Kiracılar, Mecburî Sarsıntı Sigortası’nı “Sigorta Ettiren” sıfatıyla, konut sahibi ismine yaptırabiliyor. Tazminat, tapuda hak sahibi olarak belirtilen şahsa ödeniyor.

😎 Poliçeyi yenilemek gerekli mi?

Zorunlu Sarsıntı Sigortası poliçesi müddeti 1 yıl. Poliçenin her yıl yenilenmesi gerekiyor.

9-) Hasar ihbarında mühlet kısıtı var mı?

Sigortalılar 2 yıllık vakit aşımı mühleti içinde kalmak koşuluyla diledikleri vakit hasar ihbarlarını yapabiliyor.

10-) Kredi ile alınan bir taşınmaz üzerinde bankanın ipoteği bulunması durumunda tazminat kime ödenir?

Poliçe üzerinde ya da tapu evrakında ipotek bulunması durumunda, rehin alacaklısı banka, açık ve koşulsuz onay veriyorsa tazminat ödemesi tapu ya da veraset ilamındaki hak sahibine yapılıyor. Rehin alacaklısı onay vermiyorsa tazminat ödemesi, ipoteği bulunan bankaya yapılıyor.

11-) Hasarlı konutlara poliçe düzenlenir mi?

Ağır hasarlı binalar, güvenlik gereği yıkılması gerektiği için binanın tekrar inşasına kadar sigortalanmıyor. Orta hasarlı binalara ait sigorta süreçlerinin gerçekleştirilebilmesi binaların onarılması yahut güçlendirilmesinin akabinde yapılıyor. Hafif hasarlı yahut hasarsız binalar ise sigortalının beyanına nazaran sigortalanıyor.

12-) Kolon kesilen binalarda tazminat ödenir mi?

Kolon kesitinde sigortalıların kastı yahut bilgisi olmayabileceğinden hareketle, tazminat ödemesi yapılıyor. Ardından bu duruma sebep olanlardan dava yolu ile tazminat talep ediliyor.

13-) DASK’a hasar ihbarı nasıl iletilebilir?

Sigorta sahipleri hasar ihbarlarını DASK’ın “ALO 125” Zarurî Zelzele Sigortası Hattı’na iletebilecekleri üzere, “www.dask.gov.tr” adresinden ve e-Devlet Kapısı’ndan hasar ihbarlarını da gerçekleştirebiliyorlar.

İSTANBUL’DA 10 KONUTTAN 4’Ü SİGORTASIZ

DASK datalarına nazaran, İstanbul’da mecburî zelzele sigortalılık oranı yüzde 62 ve yaşayan poliçe sayısı ise yaklaşık 2,6 milyon düzeyinde bulunuyor. İstanbul’daki sigortalılık oranı Türkiye ortalamasının üzerinde kalmasına karşın hala 10 meskenden 4’ünün sarsıntı sigortasına sahip olmaması dikkati çekiyor. Marmara Bölgesinde en yüksek sigortalılık oranına yüzde 83 ile Yalova ulaşılırken, Yalova’yı yüzde 82’yle Sakarya, yüzde 79’la Tekirdağ izliyor. En düşük oran ise yüzde 47 ile Bilecik’te.