Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan, partisinin TBMM Küme Toplantısı’nda yaptığı açıklamada, İstanbul’da kentsel dönüşümü hızlandırmak için başlatılan Yarısı Bizden kampanyası kapsamında dayanakların artırıldığını açıkladı.
Buna nazaran, konutlarda kentsel dönüşüm için hibe ölçüsü 700 bin liradan 875 bin liraya, kredi dayanağı 700 bin liradan 875 bin liraya, taşınma yardımı ise 100 bin liradan 125 bin liraya yükseltildi. Böylelikle İstanbul’daki bir konutun dönüşümü için verilen toplam dayanak ölçüsü 1,5 milyon liradan 1 milyon 875 bin liraya çıkarılmış oldu.
İş yerleri için ise hibe ve kredi ölçüsü farklı başka 350 bin liradan 437 bin 500 liraya, taşınma takviyesi de 100 bin liradan 125 bin liraya çıkartıldı.
Sektör temsilcileri, artırılan dayanakların kentsel dönüşüme sağlayacağı katkılara ve yapılması gerekenlere ait AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
“Kentsel dönüşümün hızlanması için hayli faydalı”
Kentsel Dönüşüm ve Şehircilik Vakfı (KENTSEV) Başkanı Haldun Ersen de bu bahisteki artışın çok uygun olduğunu ve kentsel dönüşümün önünü açacağını belirterek, “Özellikle inşaat maliyetlerdeki artış suratının düştüğü bu periyotta epey yararlı olacaktır.” dedi.
Söz konusu artışların kentsel dönüşümü hızlandıracağını lisana getiren Ersen, şu değerlendirmelerde bulundu: “Son devirde hak sahipleri genelde bize bu artışların ne vakit olacağını soruyordu. 100 metrekarelik bir dairenin ortalama inşa maliyeti İstanbul’da 1,9-2 milyon lira civarında. Bu sayı bölgeye yahut kullanılan gerece nazaran değişebiliyor. Verilen dayanağın 1 milyon 875 bin lira olduğu düşünüldüğünde maliyetlere çok yakın bir sayı olduğunu görüyoruz. Bu da sürece olumlu katkı sağlayacak. KENTSEV olarak bu takviye artışlarının İstanbul’a iyi olmasını dileriz. Bursa, İzmir, Adana ve Antalya üzere büyükşehirlerdeki vatandaşlarımızın da bu kampanyanın kendi kentlerinde uygulanmasına yönelik talepler var.”
“Desteklerin ulaştırılmasındaki sürat dönüşümün muvaffakiyetini artıracaktır”
Gayrimenkul ve İnşaat Platformu Başkanı Mustafa Ekiz de artan hibe ve taşınma takviyelerinin, vatandaşların kentsel dönüşüme iştirakini teşvik edebileceğini belirterek, “Özellikle ekonomik zorluklar nedeniyle dönüşüme sıcak bakmayanlar için bu artış, kıymetli bir motivasyon kaynağı olabilir. Daha yüksek dayanak ölçüleri ise dönüşüm projelerinin finansmanını kolaylaştırarak sürecin hızlanmasına katkı sağlayabilir.” dedi.
Desteklerin süratli ve aktif bir formda vatandaşlara ulaştırılmasının sürecin başarısı için kritik değerde olduğunu vurgulayan Ekiz, dönüşüm projelerinde kaliteli ve sağlam müteahhitlik hizmetlerinin sağlanmasının gerektiğini söyledi.
Ekiz, “Dönüşüm sürecindeki bürokratik pürüzlerin azaltılması sürecin hızlanmasına katkı sağlayacaktır. İnşaat maliyetlerindeki artışların, sağlanan takviye ölçüleriyle dengelenmesi gerekmektedir. Yani maliyetlerdeki artışla birlikte vakitle takviyeler de birebir oranda artırılmalıdır. Bu gelişme kentsel dönüşümdeki başarıyı artıracaktır.” sözlerini kullandı.
Vatandaşlara bu takviyelerden faydalanmaları davetinde bulunan Ekiz, hak sahiplerinin dönüşüm için ellerini çabuk tutmaları gerektiğini vurguladı.
“Başvuru sayısında artış bekliyoruz”
Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİDER) Başkanı Hakan Şişik ise kampanya kapsamında açıklanan yeni meblağların kentsel dönüşüm süreci için kıymetli bir adım olduğunu belirterek, fakat finans sorunlarının yaşandığı bu periyotta kâfi olmayabileceğini söyledi.
Desteklerin yükseltilmesinin ve İstanbul’da yaşanan son zelzelelerin akabinde müracaat sayısında artış beklediklerini tabir eden Şişik, “Kentsel dönüşümle birlikte dirençli kentler oluşturmalıyız. Fakat artık tek tehdit zelzele değil, iklim riskleri de var. Binalarımızı iklim kurallarına da uygun hale getirmemiz gerekiyor.” dedi.
“Destekler bölgelere nazaran artırılabilir”
Şehircilik ve Kentsel Dönüşüm Derneği Genel Başkanı Hüseyin Kılınçarslan da kentsel dönüşüm sürecini hızlandırmak maksadıyla İstanbul’da başlatılan “Yarısı Bizden” kampanyasında takviye meblağlarının artırılmasının olumlu bir gelişme olarak yorumlanması gerektiğini söyledi.
Buna karşın bilhassa İstanbul’un merkezi noktalarında bu dayanakların kâfi olamayabileceğini lisana getiren Kılınçarslan, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Ayrıca kredi ödemelerinin birinci iki yıl ertelenmesi ve birinci yıl faizsiz uygulanması epeyce avantajlı bir düzenleme olsa da, devam eden yıllarda TÜFE oranının yarısı kadar güncelleme yapılacak olması, ilerleyen periyotta maliyet baskısını yine artırabilir. Sonuç olarak, dayanakların artırılması dönüşüm sürecini teşvik edecek kıymetli bir adım olsa da, bu teşviklerin gerçek piyasa şartlarıyla tam manasıyla örtüştüğünü söylemek sıkıntı. Daha kalıcı tahliller ve bölgesel maliyet tahlillerine nazaran kademeli takviye sistemleriyle sürecin daha sürdürülebilir hale gelmesinin mümkün olacağına inanıyoruz.”
“Yerinde kentsel dönüşümü desteklemeliyiz”
Kentsel dönüşüm uzmanı Nihat Şen ise tüm paydaşların bu saatten sonra kentsel dönüşüme katkı vermek zorunda olduğunu kaydederek, şu açıklamalarda bulundu:
“Sürekli devletten beklemekten fazla halk da dayanak olmalı. Metrekare sıkıntısına takılmamak gerekiyor. Bina yenilemekten çok alan bazlı dönüşüm yapılmalı. Rezerv alanlarda inşaatların yapılması kentsel dönüşüme olumlu katkı yapacaktır. Kentsel dönüşüm finansmanının yeni bir kaynağa muhtaçlığı var. Alan bazlı kendi kaynağından çıkan projelere muhtaçlığımız var ki bunun uygulamaları var. Yerinde kentsel dönüşümü desteklemeliyiz. Hak mağduriyeti yaratmadan dönüşüm modellemesi hızlanacaktır.”
