AA muhabirinin derlediği bilgiye nazaran, Trump’ın “kurtuluş günü” olarak nitelendirdiği 2 Nisan’da açıkladığı tarifeler global ticarette tansiyonu yükseltirken ABD iktisadının gidişatına ait belirsizlikleri de artırdı.
Bu hafta yürürlüğe girmesi beklenen karşılıklılık aslına dayalı tarifeler, halihazırda Fed’in gayesinin üzerinde seyreden enflasyonun daha da yükselmesi ve ekonomik büyümenin yavaşlaması tarafındaki telaşları körükledi.
Tarifelerin enflasyonu artırma ve ekonomik büyümeye ziyan verme riski, Fed’in para siyaseti açısından dengeyi muhafazasını daha da zorlaştırdı.
Fed bu yıl 2 faiz indirimi öngörmüştü
Fed Başkanı Jerome Powell, tarifelerin açıklanmasının akabinde yaptığı açıklamalarda, tarifelerin enflasyonu yükseltebileceği ve ekonomik büyümeyi yavaşlatabileceğine işaret etti.
Para siyaseti için uygun seyrin ne olacağını söylemek için şimdi çok erken olduğunu belirten Powell, yükümlülüklerinin uzun vadeli enflasyon beklentilerini düzgün çıpalamak ve fiyat düzeyindeki bir kezlik artışın süregelen bir enflasyon sıkıntısına dönüşmemesini sağlamak olduğunu söz etti.
Faiz indirimleri konusunda temkinli bir tavır benimseyen Fed, enflasyonda kaydedilen ilerlemeyle geçen yıl eylül ayında 4 yıl ortadan sonra birinci sefer faiz indirimine gitmiş ve siyaset faizini 50 baz puan düşürmüştü.
Geçen yılın kasım ve aralık aylarında da siyaset faizini 25’er baz puan indiren Fed, ocak ayında, geçen yıl arka arda 3 toplantıda gittiği faiz indirimlerine orta vermişti. Fed, mart ayındaki son toplantısında da siyaset faizini değiştirmeyerek yüzde 4,25-4,50 aralığında sabit tutmuştu.
Banka, mart ayında açıkladığı projeksiyonlarında, federal fon oranına ait varsayımını bu yıl sonu için geçen yıl aralıkta öngördüğü yüzde 3,9’da sabit tutmuştu. Buna nazaran Fed, federal fon oranına ait 2026 ve 2027 varsayımı ile uzun devir ortalama faiz beklentisini sırasıyla yüzde 3,4, yüzde 3,1 ve yüzde 3’te bırakmıştı. Kelam konusu varsayımlar Fed’in 2025’te 2 faiz indirimi öngörmeye devam ettiğinin sinyalini vermişti.
Trump, faiz oranlarını düşürmek için “mükemmel” bir vakit olduğu görüşünde
Analistler, tarifeler nedeniyle enflasyonun yükselmesinin beklendiğini, Fed faiz indirimleri konusunda tekrar harekete geçmesi için iktisatta önemli bir zayıflama yaşandığına dair delillerin gerekeceğini belirtti.
Ekonomide mümkün bir yavaşlamayı önlemek gayesiyle bankanın önden faiz indirimi yapmasının pek muhtemel olmadığına işaret eden analistler, iş gücü piyasasında zayıflığın görülmesi gerekeceğini kaydetti.
ABD’de geçen hafta açıklanan istihdam raporu, tarım dışı istihdamın martta 228 bin kişi artarak beklentilerin üzerinde gerçekleşirken, işsizlik oranı yüzde 4,1’den yüzde 4,2’ye çıktığını ortaya koydu.
Aynı gün ABD Başkanı Trump da fiyat artışlarındaki düşüşe ve istihdamdaki artışa işaret ederek Fed Başkanı Powell’a “Faiz oranlarını düşür.” daveti yaptı. Trump, faiz oranlarını düşürmek için “Mükemmel” bir vakit olduğunu vurgulayarak, “Faiz oranlarını düşür Jerome ve siyaset yapmayı bırak.” sözünü kullandı.
Piyasalar Fed’den yıl sonuna kadar 4 faiz indirimi bekliyor
Wall Street ekonomistlerinin, tarifelerin açıklanmasının akabinde enflasyon varsayımlarıyla birlikte resesyon mümkünlüğünü da üst istikametli revize etmesi, Fed’in haziran hatta mayıs üzere erken bir tarihte faiz indirimine başlayabileceğine yönelik beklentileri artırdı.
CME Group datalarına nazaran, para piyasalarındaki fiyatlamalar, Fed’in 6-7 Mayıs’ta düzenlenecek bir sonraki toplantısında faiz indirimine gitme mümkünlüğünün yüzde 30’un üzerine çıktığını gösteriyor. Bu oran bir hafta evvel sadece yüzde 14 düzeyinde bulunuyordu.
Fed’in yıl sonuna kadar siyaset faizini yüzde 3,25-3,50 aralığına çekme ihtimali de öne çıkarken, bu beklenti dört çeyrek puanlık faiz indirimi manasına geliyor.
Piyasa enflasyon beklentisindeki düşüş makroekonomik bozulmaya işaret ediyor olabilir
ING’nin Amerika Araştırma Bölgesel Başkanı Padhraic Garvey, AA muhabirine, “kurtuluş günü”nün piyasalarda birçok ve çeşitli biçimde yansılara neden olduğunu, bunlardan en dikkati çekenin ise pay senedi değerlemelerindeki neredeyse “çöküş” seviyesindeki düşüş olduğunu söyledi.
Bu durumun anlaşılabilir olsa da “biraz garip” olarak nitelendiren Garvey, tarife duyurularının beklenenden çok da farklı olmadığını kaydetti. Garvey, “Peki bu çöküş neden yaşandı? Tek mantıklı münasebet, yapısal tesirleri olan, gelecekteki yararlara dair gecikmiş bir küçülme fiyatlaması. Bu manada, bu makus bir durum.” değerlendirmesinde bulundu.
Garvey, tahvil piyasasında enflasyon beklentilerinin düştüğüne işaret ederek, “Tarifeler fiyatlar üzerinde üst taraflı baskı yaratır, münasebetiyle piyasa bazlı enflasyon beklentilerinin yükselmesi gerekirdi ancak o denli olmadı.” dedi.
Bunun küçük üzere görünse de potansiyel olarak telaş verici bir tabloya işaret ettiğini belirten Garvey, tarifelerin yol açtığı fiyat artışlarının enflasyon beklentilerinde düşüşe neden olabilmesi için ortada yaşanacak makroekonomik kahırların ikinci etapta dezenflasyona yol açacağı varsayımı olması gerektiğini anlattı.
Garvey, piyasa enflasyon beklentilerindeki bu düşüşün hem uygun hem de makus tarafları olduğuna işaret ederek, “İyi tarafı, makroekonomide zayıflama görülmesi durumunda Fed’in faizleri daha süratli indirebilmesine imkan tanıyabilir. Makus yanı ise makroekonomide bir bozulma tablosu çizmeye başlamasıdır.” tabirlerini kullandı. Garvey, bunu söylemek için şimdi çok erken olduğunu kaydetti.
Tarifelerin neden olduğu fiyat artışlarının kalıcı bir enflasyon eğilimine dönüşmesinden korkulduğunu ve Powell’ın faizleri istediği kadar düşüremeyebileceğini lisana getiren Garvey, “Bu senaryoda Fed, siyaset faizini “nötr” düzeye çekse de aslında onu daha da aşağı çekmek isterdi. Bu durumda 10 yıllık tahvil faizleri üzerinde aşağı istikametli baskı oluşur.” dedi.
