TBMM Başkanı Kurtulmuş, resmi ziyaret için bulunduğu Kırgızistan’da TV 100 canlı yayınında soruları yanıtladı.
Vatikan Devlet Başkanı Papa Franciscus’un Vatikan’ın Aziz Petrus Meydanı’nda düzenlenen cenaze merasimine Türkiye’yi temsilen katıldığı hatırlatılarak, değerlendirmesi sorulan Kurtulmuş, Franciscus’un, Latin Amerika kökenli olduğunu ve vazifesi sırasında bilhassa fakirlerle ilgili çok fazla öne çıkan demeçleri bulunduğunu anlattı. Kurtulmuş, “Hakikaten çok kıymetli bir Papa’ydı” dedi.
Papa Franciscus’un, bilhassa İsrail’in Gazze’de sürdürdüğü soykırıma karşı insani olarak sesini yükselten dünyadaki nadir önderlerden birisi olduğunu vurgulayan Kurtulmuş, “Her ne kadar manevî, dini başkan olsa da birebir zamanda Vatikan Devleti’nin Başkanı olmak sıfatıyla gerçekten kıymetli çıkışları, değerli yansıları, oradaki insani trajedilere dikkat çeken yaklaşımları oldu. Ve bundan ötürü da dünyada kıymetli oranda bir sempati topladı. Cenazesi de aslında bunun açık bir ispatı.” diye konuştu.
Cenaze merasimine 400 bine yakın iştirak olduğunu, Latin Amerika ülkelerinden, Avrupa’dan, dünyanın çeşitli yerlerinden önderler, hükümet ve devlet liderlerinin, meclis liderlerinin ve dışişleri bakanlarının katıldığı ve epey disiplinli bir merasimin organize edildiğini lisana getiren Kurtulmuş, “Biz de Türkiye’yi temsilen Papa’nın cenazesinde bulunduk. Değerli, tarihi bir toplantıydı.” dedi.
TDT ÜYESİ BİRTAKIM ÜLKELERİN GÜNEY KIBRIS’A BÜYÜKELÇİLİK AÇMASI
Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) üyeleri Kırgızistan, Kazakistan ve Özbekistan’ın, Güney Kıbrıs Rum Bölümü’ne büyükelçi atamasıyla ilgili değerlendirmesi sorulan Kurtulmuş, Kırgızistan’ın şimdi bu türlü bir adım atmadığını söyledi.
Semerkant’ta 4 Nisan’da yapılan Orta Asya Ülkeleri Avrupa Birliği Tepesi’nin en son bildirisinde, Güney Kıbrıs Rum Bölümü’nün, Kıbrıs’ın tek temsilcisi olduğunu tabir eden Birleşmiş Milletler kararlarına atıfta bulunularak, Kıbrıs’ta, Kuzey Kıbrıs Türk Devleti’ni yok sayan bir karara imza atıldığını belirten Kurtulmuş, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bu direkt doğruya orada temsilcilik açma ya da büyükelçilik açma manasına gelmiyor. Hakikaten Kırgızistan’ın da şu anda bir büyükelçiliği yok. Özbekistan’ın da yok. Öteki ülkelerden akredite edilen büyükelçilerle o işi yürütüyorlar. Lakin nitekim bu Türkiye’nin beklemediği bir yaklaşım oldu ve büyük bir hayal kırıklığı yaşadık. Bugün burada yaptığımız resmi görüşmelerde de bunları hem mevkidaşım meclis liderine hem sayın Cumhurbaşkanına hem de Bakanlar Heyeti Lideri, bizdeki ismiyle başbakana bu mevzuyu açıp, bunları konuşma imkanımız oldu. ‘Tabii ki olan oldu, geçmişte kaldı. Biz Türkiye olarak üçüncü ülkelerle nasıl ilgiler kuracağınızı söyleyecek pozisyonda değiliz fakat kardeşlik hukukumuz bu bahisten önemli halde rahatsız olduğumuzu ve bunun telafi edilmesi için gerekli adımların atılması gerektiğini’ kendilerine söyledik.”
“Telafi edilmesi derken ne yapılması gerekiyor şu anda, beklentiniz nedir?” sorusunu Kurtulmuş, şöyle yanıtladı:
“Şu andaki temel problem, Kuzey Kıbrıs Türk tarafı milletlerarası alanda tanınmıyor. Mesela şu anda Kırgızistan’da KKTC’nin temsilciliği var, temsilcilik açılabilir. Ayrıyeten Kuzey Kıbrıs tarafına bakmakla misyonlu yakın ülkelerden birisinin büyükelçisi oralara akredite edilebilir. Ayrıyeten ortak kültürel programları yapılabilir. KKTC Kazakistan’da, Özbekistan’da, Azerbaycan’da yaptığı üzere Kırgızistan’da Kuzey Kıbrıs Türk kültür günleri yaparlar. Devlet Liderleri Sayın Ersin Tatar gelir buradaki yetkililerle görüşür. Böylelikle gayri resmi de olsa Kuzey Kıbrıs’ta bir Türk siyasi kimliğini, varlığını bildiklerini söz eden bir kadro adımlar atılabilir. Unsur madde burada teferruatlı bir formda söylemeyeyim, bunların hepsini söyledik.”
TBMM Başkanı Kurtulmuş, “Sitemlerinizi ilettiğinizde nasıl karşılık gördünüz?” sorusu üzerine şunları söyledi:
“Fevkalade olumlu yaklaştıklarını görüyoruz. Şunu da söyleyeyim, bunları yakın periyotta telafi edeceklerini düşünüyorum. Geçtiğimiz hafta bize ziyarete gelen Özbekistan ve Kazakistan meclis başkanı arkadaşlarımız, mevkidaşlarımız vardı. Onlarla da bu mevzuyu medyanın önünde olmamak kaidesiyle konuştuk. Zira kardeşlik hukuku bunu gerektirir. Onlar da bu hususla ilgili hassasiyetleri anladılar ve inşallah, ümit ediyoruz ki, gerekli önlemler alınır. Yalnız şuna dikkat etmek lazım; bir etraf de ‘Ya siz Türk dünyası, Türk dünyası diyorsunuz. Bunlarla yakın münasebetler geliştiriyorsunuz. Bakın onlar sizi sattılar’ üzere bir algıyla Türk dünyasıyla Türkiye’nin ortasını ve bilhassa Türk dünyasıyla Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin ortasını açmaya çalışıyor. Buna hiçbir biçimde müsaade etmemek lazım. Hem Türk Devletler Topluluğunda hem Türk Devletleri Parlamenter Asamblesi’nde (TÜRKPA), bu ülkelerle gelişen çok derin dostluklarımız var. Hatta dostluğun ötesinde kardeşlik var. Sayın Cumhurbaşkanımızın bu ülkelerin başkanlarıyla çok yakın sürdürdüğü temaslar var. Her alanda işbirliklerimiz artıyor. Evet, bu bizi rahatsız eden, nitekim millet olarak da olağanüstü rahatsızlık duyduğumuz bir bahistir. Ancak bunun telafi edilmesinin imkanı, yolları vardır. Bunlarla ilgili de bu dost ve kardeşimiz olan ülkelere daima tavsiyelerde bulunmak, onlardan taleplerde bulunmak da Türkiye olarak bizim sorumluluğumuz altındadır.”
“KÖTÜ NİYETLE YAPILMIŞ BİR HABER”
Meclis Başkanı Kurtulmuş, Ankara Bilim Üniversitesi tarafından düzenlenen 7. Verimlilik ve Teknoloji Fuarı Açılış Töreni’nde yapay zekaya ait kelamlarının hatırlatılması üzerine, “Metinde sorun yok lakin manşete çektikleri şey güya bir sorun varmış üzere gösteriyor. Meşhur bir örnek var ya, ‘sarhoş olduğunuz halde namaza yaklaşmayın.’ Bunlar ‘namaza yaklaşmayın’ kısmını almışlar, birinci kısmını almamışlar. Allah insaf, vicdan, akıl versin diyeyim. Bu olağanüstü makûs niyetli bir yaklaşım.” dedi.
Kendisinin, doktora tezinin konusunun “Sanayi ötesi iktisatların, bilgi ekonomilerinin gelişmesi, onların ekonomik hayata yapacağı etkiler” olduğunun altını çizen Kurtulmuş, şunları kaydetti:
“Burada eleştirdiğimiz şey yapay zeka değil. Hatta bu türlü bir formun düzenlenmesinin çok yararlı olacağını, teknolojik gelişmeleri Türkiye’nin yakın takip etmesinin kural olduğunu anlatıyorum. Uzun bir konuşma. Burada da diyorum ki buna da dikkat etmek lazım. Bu da felsefi manada yapay zeka ile ilgili olabilecek tartışmalardan, olan tartışmalardan birisi. Yani yapay zeka insanın yerine geçmeyecektir. Mesela bir gözyaşının pahasını yapay zeka anlayamaz. Bir sevginin, yerginin, ıstırabın, sıkıntının karşılığı yapay zekayla anlaşılamaz. Hasebiyle burada insansızlaştırmak, hatta uzun uzun yeni teknolojilerle birlikte birtakım mesleklerin ortadan kalkacağı, kimi çok geniş kitlesel işsizliklerin ortaya kalabileceği üzere tenkitlerde bulunuyorum. Evvel dedim ki herhalde anlamamışlar, kendimde kusur buldum. Sonra baktım ki sıkıntı tam manasıyla ‘sarhoş olduğunuz vakit namaza yaklaşmayın’ problemidir. Makûs niyetle yapılmış bir haber. Lakin Allah vicdan versin diyeyim. Ne diyeyim yani?”
“TERÖRSÜZ TÜRKİYE”
“Terörsüz Türkiye” maksadına yönelik değerlendirmesinin sorulması üzerine Kurtulmuş, öncelikle kalp rahatsızlığı nedeniyle İstanbul’da hastanede tedavi gören TBMM Başkanvekili Sırrı Süreyya Başkan’a Allah’tan şifa diledi.
Önder’in bir an evvel sıhhatine kavuşmasını temenni eden Kurtulmuş, “Bu süreçte Sırrı Bey’in olağanüstü dayanağı, katkısı oldu. Hem kişiliği hem toparlayıcı tutumu hem de başından itibaren Türkiye’de terörün olmaması için gösterdiği gayretler, toplum tarafından bilinen birisi. Onun da uğraşlarıyla iş aşikâr bir noktaya geldi.” diye konuştu.
“Sürecin planlandığı üzere gitmekte olduğunu görüyoruz” diyen Kurtulmuş, şöyle devam etti:
“Bu süreci baltalamak, zehirlemek isteyenler olacak. Münasebetiyle burada da çok dikkatli bir formda hareket ediliyor. Geçmiş periyotlarla kıyasladığınızda bu süreçte devletin kurumlarının çok hazırlıklı ve çok daha önemli bir formda soruna yaklaştığını görüyoruz. Kaldı ki geçmiş periyotlarda olan FETÖ gibisi birtakım zehir kovası taşıyıcılarının devletin kurumları içerisinde olmadığını düşünürsek, ben şahsen birinci andan itibaren bu sürecin muvaffakiyetle sonuçlanacağına inananlardan birisiyim fakat çok emek, dikkat istiyor. Bu süreçte daima onu söylemeye çalışıyoruz, herkes yüz düşünüp bir konuşsun. Yani süreci dikkatli götürmek lazım.”
TBMM Başkanı Kurtulmuş, terör örgütü PKK elebaşı Abdullah Öcalan’ın, PKK’ya silah bırakma ve kendini feshetme davetinin akabinde artık ikinci adımın kesinlikle atılması gerektiğini ve örgütün bütün ögeleriyle “Biz artık silah bıraktık, terörün bir çıkar yol olmadığını gördük. Terörü ortaya çıkaran, bizim bu sürece girmemize neden olan münasebetlerin tamamı ortadan kalkmıştır ve biz silahları bırakıyoruz” demesi gerektiğini vurguladı.
Silah bırakmaya ait takvimle ilgili soruya ise Kurtulmuş, şu cevabı verdi:
“Tabii ki bir takvimi var lakin ben bu takvimle ilgili bir şey söylemem. Burada nasıl İmralı birinci açıklamayı yaparak kendisiyle ilgili kısımda adım attıysa, artık bunun yanıtını biz verecek değiliz, yanıtını verecek olan örgütün bütün bileşenleridir. Hepsi diyecek ki ‘Biz silahı bıraktık.’ Ondan sonra da zati süreç ortaya çıkacaktır. Bir şey başladığı vakit artık bunu sonuçlandırmak lazım. Bu, herkesin hayrına olacak konudur. Ben bunun çok kısa mühlet içerisinde sonuçlanacağına inanıyorum.”
“MASADA GÖRÜŞÜLMEYEN BAHİSLERİN UZLAŞILMA İMKANI ZATİ OLMAZ”
Kurtulmuş, yeni anayasa çalışmalarına dair soru üzerine, mevzuyla ilgili geçmişte siyasi partilerle görüşme yapıldığını anımsattı.
Anayasaların “laf olsun diye” ortaya çıkmadığına dikkati çeken Kurtulmuş, şu sözleri kullandı:
“Anayasalar toplumsal taleplerin, beklentilerin bir gereği olarak ortaya çıkar. Mecliste bulunan partilerin hepsinin seçim beyannamelerinde Türkiye’de ya yeni bir anayasa ya da çok kapsamlı bir anayasa değişikliği tarafından teklif edilmiş. Artık siviller tarafından bir anayasa yapılsın. Evet, Anayasa’nın birçok unsuru değişmiş lakin sonuç itibariyle Anayasa’nın çerçevesinin, Anayasa’nın bu manada toplumsal taleplere karşılık verebilecek bir yol, üslup ve muhtevayla gerçekleştirilmesi için de artık tam vakti olduğunu düşünüyorum. Bunu daha fazla geciktirmemek lazım. Benim de anayasayla ilgili saatlerce konuşabilecek bir beklentim var ancak sonuçta ben çerçeveyi çizmekle sorumluyum. Birincisi sivil olacak, demokrat olacak, kapsayıcı olacak, kuşatıcı olacak, günün kaidelerine yanıt verecek nitelikli olacak, ulusal gereksinimlerimizi karşılayacak nitelikli olacak üzere birtakım temel umdeleri ortaya koyarsak ondan sonrası kolaydır.”
Yeni anayasa çalışmalarıyla ilgili muhalefet başkanlarıyla bir görüşme olup olmayacağına dair soruya ise Kurtulmuş, şöyle cevap verdi:
“Şüphesiz olur. Ulusal hassasiyetlerimizi koruyacak ya da ulusal olarak bizim önümüzü açacak mevzuların hepsinde herkesle görüşürüm. Süreç oraya hakikat geldiğinde natürel ki görüşmeler yapılır. Parlamento’da bulunan bütün siyasi partiler tarafından benimseneceği bir ortama yanlışsız süratle yol almamız lazım. Buradan şunu söylüyorum; tenkitler yapılabilir, herkes bir oburunu eleştirebilir, bunların hepsi siyasette var olan şeylerdir fakat siyasetin en değerli özelliklerinden birisi, taban tabana zıt fikirlerin bile karşılıklı oturulup konuşulabilmesi maharetidir. Bütün siyasi partilerden, bütün farklı siyasi kanatlardan beklentimiz, görüşlerini en net, keskin halde ortaya koysunlar lakin üslupları itibariyle de herkes karşısındakini rencide etmeksizin, yok saymaksızın, ne söyleyecekse bunu masaya getirsin. Masada görüşülmeyen mevzuların uzlaşılma imkanı aslında olmaz.”
Kurtulmuş, yeni anayasa için her bir bölümden uygun niyet gerektiğini belirterek, “Çünkü nihayetinde hiçbir partinin tek başına anayasası olmaz, milletin anayasası olur. Bunun için de bizim Parlamento’da en yüksek mutabakatı bulmamız lazım.” dedi.
Yeni anayasa süreci için bir planlamanın da olduğunu kaydeden Kurtulmuş, “Ay ay bu hareket planını yapmıştık lakin kaideler öteki bir noktaya hakikat geldi. Bunu tekrar olgunlaştırarak süreç başlatılabilir.” diye konuştu.
