Toros Dağları’nda yetişen yaban armutları, eylül ve ekim aylarında toplanıyor. Yıkanıp tokmakla dövülen armutlar, yaklaşık 15 gün güneşte kurumaya bırakılıyor. Değirmende un olan yaban armutları, becerili ellerde yufka ekmeğe dönüşerek sofralara geliyor.
ÇOK ZAHMETLİ
Hadim’e bağlı 1200 nüfuslu Gezlevi Mahallesi sakinlerinden 60 yaşındaki Meryem Sevinç, yaklaşık 45 yıldır dağlardan toplayıp kuruttuğu yaban armutlarını un haline getirerek, bu klâsik lezzeti devam ettirdiğini söyledi. Armudun ekmek olarak sofralara ulaşma evresinin epey zahmetli olduğunu anlatan Sevinç, “Eşimle birlikte güz mevsiminde dağda biten ahlat denilen dağ armudu yani bizlerin bildiği boz armut eriyor rengi değişiyor, biz o armutları toplayıp 15 gün mühletle kurutuyoruz. Kuruttuktan sonra dibekte dövüyoruz. Buğday haline gelince buğdayla birlikte karıştırıp değirmende un haline getiriyoruz. Un haline getirdikten sonra ocaklarda ekmek haline getiriyoruz” dedi.
Armuttan yapılan ekmeğin çok yararlı olduğunu aktaran Sevinç, “Şeker hastaları yiyor. Çok de şifa bulduklarını söyleyenler var. Hastalar çokça istediği için yevmiyeye gitmedim bu armutları toplamaya gittim” formunda konuştu.
“KITLIK VAKTİ ÇARESİZLİKTEN ORTAYA ÇIKMIŞ”
Zorlu hayat kuralları nedeniyle armuttan un yapma fikrinin ortaya çıktığını lisana getiren Sevinç, “Armuttan ekmek yapma fikri birinci olarak yokluk kıtlık vaktinde ortaya çıkmış. Büyüklerimiz, anne babalarımız yokluk çekiyormuş. Aç kalmışlar. Deva olarak dağ armudundan un yaparak buğday ununa karıştırmışlar. Çok beğenmişler. Hatta o periyot köye ilçenin kaymakamı da gelmiş. Köyde ikram edecek bir şey yokmuş. Ellerinde yalnızca armut ekmeği olduğu için çekinerek bu ekmekten ikram etmişler. Kaymakamın çok güzeline gitmiş. Köylülerimiz de bu durumdan mutlu kalmışlar. Şimdiki jenerasyon pek sevmiyor lakin bizler severek tüketiyoruz” tabirlerini kullandı.
İLK SEFER DUYANLAR ÇOK ŞAŞIRIYOR
Ekmek imaline yardım eden Fatma Acar ise “Dağdan topladığımız armutları değirmende öğütüp akabinde ekmek haline getiriyoruz. Birinci kere görenler, duyanlar çok şaşırıyor. Ekmeği ya da unu varsa alalım diye çok talep geliyor. Fakat zahmetli olduğu için fazla yapamıyoruz. Beşerler yedikçe yiyesi geliyor. Çok zahmetli bir iş. Gidip dağdan armutları toplayıp kurutuyoruz. Dibekte döğüyoruz. Değirmende un haline getirip ekmek yapıyoruz. Aracımız yok, etraf köylerde değirmen kalmadı. Bunlar işimizi zorlaştırıyor” diye konuştu.
